ΑΝΤΙ: μία από τις πιο αξέχαστες εκδόσεις της Μπιενάλε της Αθήνας μέχρι σήμερα

«To ANTI πραγματοποίησε μια ανήσυχη απεικόνιση του σήμερα. Μερικές φορές δυστοπική, αλλά με μια αίσθηση ελπίδας, οι καλλιτέχνες που συμμετείχαν στην 6η Μπιενάλε της Αθήνας διερεύνησαν πολλαπλά, φαντασιακά, παράδοξα και σημαντικά έναντι στις σημερινές στιγμές της αντιδραστικής στάσης. Είμαστε ευγνώμονες σε όλους τους συμμετέχοντες και στο κοινό που ανταποκρίθηκαν και κατέστησαν αυτή την άκρως επίκαιρη έκθεση τόσο επιτυχημένη».
-Οι επιμελητές της AB6

Η 6η Μπιενάλε της Αθήνας ολοκληρώθηκε με επιτυχία στις 9 Δεκεμβρίου, έπειτα από μια μοναδική εμπειρία σύγχρονης τέχνης έξι εβδομάδων. Υπό τον τίτλο ΑΝΤΙ, σε επιμέλεια Stefanie Hessler, Poka-Yio και Κωστή Σταφυλάκη, η AB6 ανέδειξε πώς η αντίθεση βρίσκει έδαφος τόσο στην εξουσία όσο και στην αντίσταση, σε αντιδραστικές και σε προοδευτικές κραυγές και σε συμπεριφορές που αναζητούν εναλλακτικές εντός των σφαιρών που καθορίζουν το σχήμα της σύγχρονης ζωής.

Περισσότεροι από 100 Έλληνες και διεθνείς σύγχρονοι καλλιτέχνες και κολεκτίβες ενεργοποίησαν τις διαφορετικές πτυχές του ΑΝΤΙ μέσα από τα έργα τους. Η μεγάλης κλίμακας διεθνής έκθεση παρουσίασε περισσότερα από 200 έργα, τα 27 από τα οποία έκαναν πρεμιέρα στην AB6, καθώς επίσης και ένα πολυεπίπεδο πρόγραμμα με δράσεις που πλησίασαν τις 100 (53 περφόρμανς, 14 προβολές, 8 ομιλίες καλλιτεχνών, 4 εργαστήρια και 3 πάρτι), τόσο στους εκθεσιακούς χώρους όσο και σε διαφορετικούς δημόσιους χώρους στην Αθήνα.

Στεγαζόμενη σε τέσσερα εμβληματικά γειτονικά κτήρια στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας και συνοδευόμενη από έναν κατάλογο-ανθολόγιο, η 6η Μπιενάλε της Αθήνας μάς εισήγαγε στην απόλαυση και τη δυσφορία που ενσαρκώνει «η νέα κανονικότητα».

Περισσότερα από 35.000 άτομα από την Ελλάδα και το εξωτερικό έγιναν μάρτυρες των έργων, των περφόρμανς και των δράσεων του ΑΝΤΙ, προκαλώντας θετικές αντιδράσεις από το ευρύ κοινό και αξιόλογη προσοχή από τα μέσα ενημέρωσης. Το ANTI ήταν άλλες φορές ευχάριστο, απολαυστικό και κατευναστικό και άλλες ανήσυχο, δυσοίωνο και δυστοπικό. Μια έκθεση για την εποχή μας.

Η 6η Μπιενάλε της Αθήνας ασχολήθηκε με τον αντίκτυπο της τεχνολογίας στη ζωή μας, την εργασία και τις σχέσεις μας· ανέδειξε τις έμφυλες και φυλετικές ανισότητες· έγειρε ερωτήματα ως προς την αυτοδιάθεση· παρουσίασε διαδικασίες συλλογής δεδομένων και παρακολούθησης· και διερεύνησε την αποπλάνηση των ψευδών ειδήσεων και τις εμμονές μας με την προσωπική μας εικόνα στις μυριάδες τεχνολογικές διασυνδέσεις που διαπερνούν την πραγματικότητά μας σήμερα. Το ΑΝΤΙ ήρθε αντιμέτωπο και εξέτασε σενάρια τρανσουμανιστικής βελτίωσης, εκφράσεις λατρείας της ευεξίας, καθώς επίσης σωματικών και πνευματικών μετασχηματισμών. Οι καλλιτεχνικοί μηχανισμοί που συνιστούσαν την AB6 —από το γυμναστήριο μέχρι το KINO, από το online forum μέχρι το σπα, από το γραφείο μέχρι το πολιτικό μέτωπο— αποκάλυψαν τους κινδύνους της σημερινής νεο-αντιδραστικής πολιτικής, θέτοντας ερωτήματα αναφορικά με την κινητοποίηση αντιδραστικών συναισθημάτων και φαντασιώσεων και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αλλάξουμε τις σημερινές δομές της απόλαυσης.

Προσκαλώντας καλλιτέχνες και άλλους πολιτιστικούς παραγωγούς, να δημιουργήσουν καταστάσεις και να καταλάβουν μηχανισμούς που μιμούνται, παραμορφώνουν, συστρέφουν ή μεγεθύνουν τις θεατρικές σκηνές της σύγχρονης ζωής, το ΑΝΤΙ προσφέρει μια αφετηρία για πολυάριθμα έναντι.

ΟΙ ΕΚΘΕΣΙΑΚΟΙ ΧΩΡΟΙ

Η 6η Μπιενάλε της Αθήνας ΑΝΤΙ έλαβε χώρα σε τέσσερα εμβληματικά κτήρια στην περιοχή γύρω από την Παλαιά Βουλή στην Πλατεία Συντάγματος. Η επιλογή των εκθεσιακών χώρων δεν πραγματοποιήθηκε μόνο λόγω της ιστορικής σύνδεσης, αλλά επίσης λόγω αυτού που αντιπροσωπεύουν σήμερα: το πέρασμα από την αναλογική στην ψηφιακή εποχή, την ανάμνηση του κοινωνικού, πολιτικού και πολιτισμικού πεδίου του παρελθόντος και τον μετασχηματισμό του που βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι επισκέπτες είχαν την σπάνια ευκαιρία να περιηγηθούν στους έξι ορόφους του ΤΤΤ (το πρώην κτήριο Ταχυδρομείων, Τηλεγραφημάτων και Τηλεφωνίας), τον κεντρικό εκθεσιακό χώρο του ΑΝΤΙ, να νιώσουν τη μοναδική ατμόσφαιρα του πρώην ξενοδοχείου Esperia Palace ή να εξερευνήσουν το άγνωστο κτήριο της Μπενακείου Βιβλιοθήκης. Αξέχαστες θα μείνουν οι αναμνήσεις από το κτήριο του ΤΣΜΕΔΕ, που λειτούργησε ως χώρος για μία σειρά από περφόρμανς και πάρτι.

Ο ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ

Η 6η Μπιενάλε της Αθήνας συνοδεύτηκε από έναν κατάλογο που προσφέρει πλήρες υλικό για τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες, αλλά και κείμενα από τους Alexander R. Galloway, N. Katherine Hayles, Stefanie Hessler, Daniel Keller, Leah Kelly, Carrie Lambert-Beatty, Quenton Miller, Σωτήρη Μητραλέξη, Παναγή Παναγιωτόπουλο, Felicity D. Scot, Αθηνά Σκουλαρίκη, Nick Srnicek & Alex Williams, Κωστή Σταφυλάκη, Γιάννης Σταυρακάκης, Spencer Sunshine, Προσωρινή Ακαδημία Τεχνών (Ελπίδα Καραμπά, Γλυκερία Σταθοπούλου, Δέσποινα Ζευκιλή), Poka-Yio, Αυγουστίνο Ζενάκο. Τα κείμενα δεν επιλέχθηκαν ούτε ταξινομήθηκαν με τον σκοπό να υψωθεί μια αδιάβλητη πολιτική θέση, αλλά με τη φιλοδοξία να προταθεί ένα ερευνητικό πλαίσιο για τις σημερινές πολιτικές της εναντίωσης και την κανονικοποίησή τους σε διάφορα ιδεολογικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και τεχνολογικά πεδία.

Ο ΑΝΤΙΚΤΥΠΟΣ ΣΤΑ ΜΜΕ

Περισσότεροι από 1.000 εγχώριοι και διεθνείς δημοσιογράφοι, επαγγελματίες της τέχνης και καλλιτέχνες διαπιστεύθηκαν. Το ΑΝΤΙ είναι η έκδοση της Μπιενάλε της Αθήνας με την πιο εκτεταμένη κάλυψη στον διεθνή Τύπο. Μερικά από τα πιο σημαντικά μέσα που σχετίζονται με την τέχνη, καθώς επίσης σημαντικές διεθνείς εφημερίδες, αφιέρωσαν χώρο και έγραψαν πραγματικά θετικές κριτικές για την έκθεση. Μεταξύ αυτών, οι Guardian, Sueddeutsche Zeitung, Neue Zurcher Zeitung, Liberation, Le Figaro, Tageszeitung, Artforum, Art Agenda, Flash Art, Monopol, Artnet News, Ocula, Marianne, Radio France Internationale, Deutschlandradio κ.ά.
Επιπρόσθετα με την προσοχή που έδειξε ο Τύπος, οι συζητήσεις στα κοινωνικά μέσα ήταν εξίσου ιδιαίτερα ζωντανές. Στο Instagram επισκέπτες ανέβασαν 6.500 posts με τα hashtags #athensbiennale και #AB6, ενώ υπήρχε συνεχής αλληλεπίδραση μεταξύ των επίσημων κοινωνικών δικτύων της Μπιενάλε της Αθήνας, των καλλιτεχνών που συμμετείχαν, τα ιδρύματα και τους οργανισμούς που την υποστήριξαν, τα ΜΜΕ και το γενικό κοινό. Η εμπειρία του ΑΝΤΙ πραγματοποιούταν συγχρόνως στον φυσικό και τον ψηφιακό χώρο.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ

Η Μπιενάλε της Αθήνας θα ήθελε να ευχαριστήσει την Περιφέρεια Αττικής για την υποστήριξη και την προώθηση του πολιτισμού και της σύγχρονης τέχνης μέσα από την Athens Biennale, το ελληνικό Κοινοβούλιο που άνοιξε την Μπενάκειο Βιβλιοθήκη στο κοινό για πρώτη φορά μετά το 2004 ειδικά για την AB6 και το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την παραχώρηση του Esperia Palace και του ΤΣΜΕΔΕ ως μέρος του πιλοτικού προγράμματος για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας των εποπτευόμενων Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης & ΟΑΕΔ, με τίτλο «Ανάκτηση των Ακινήτων του Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας- Αξιοποίηση με όρους κοινωνικής ανταπόδοσης». Η 6η Μπιενάλε της Αθήνας πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση, το οποίο ευχαριστούμε για την πολύτιμη και δημιουργική του συμβολή. Ευχαριστούμε επίσης τους χορηγούς, υποστηρικτές και χορηγούς επικοινωνίας για την υποστήριξή τους. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους συμμετέχοντες καλλιτέχνες που αγκάλιασαν το ΑΝΤΙ και φυσικά σε όλα τα μέλη της ομάδας και τους εθελοντές που έκαναν αυτή την εμπειρία πραγματικότητα.

ΕΠΟΜΕΝΑ ΒΗΜΑΤΑ

Η 7η Μπιενάλε της Αθήνας θα πραγματοποιηθεί το 2020 στην Αθήνα. Περισσότερα για τους επιμελητές και την επιμελητική ιδέα θα ανακοινωθούν σύντομα.